մայրենի

Բարի կեսօր սիրելի դասընկերներ, արտագրե՛ք՝ տրված բառերը լրացնելով յա, իա, եա երկհնչյունները։

Հեքյաթ,  ակցիա,   բամիա , այծյամ,  էներգիա,  Անդրիաս,  եղյամ,

էքսկուրսիա, խավյար,  կղզյակկ,  Սուքիաս,  կրիա,   միլիարրդ,  վայրկյան,  Բենիամին,

մումիա,  Սիսյան,  փասիան,  միմյանց,  Արաքսիա, դասյարակ,  լյարդ,  քիմիա,

օվկիանոս, անցյալ, Ազարիա, Անանիա, Եղիա,  Երեմիա, հեծիալ,

Զաքարյա, Մարիամ, Ամալյա,  Օֆելյա։

Իսկ այտեղ ըստ անհրաժեշտության գրեք յ տառը։

Կայուն, հայելի, Միքայել, զրոյական, էշություն, նայել,   վայելել,

 էակ,   ատամնաբուժ, Ռաֆայել, միայն, պոեմ, պոյետ,

միյասին, հիյանալ, թեյել, խնայել, հիյանալ, որդիական։

Եվ խնդրում եմ հիշել հետևյալ բառերի ճիշտ գրությունն ու արտասանությունը՝  հյուր, սյունակ հյութ, համբույր,  առյուծ ․․․։

Ինքնաստուգում․ Առյուծը

Առյուծը գազանների արքան է: Այդ «տիտղոսին» ոչ ոք չի կասկածում, և ոչ մեկը չի վիճարկում: Իսկ ինչո՞ւ հատկապես առյուծին է շնորհվել այդ տիտղոսը: Նա գիշատիչներից ամենաուժե՞ղն է: Հազիվ թե: Ուժով, կարելի է ասել, զիջում է վագրին: Ամենաճարպի՞կն է: Նույնպես՝ ոչ. Նա զիջում է ընձառյուծին: Գիշատիչներից ամենախոշո՞րն է: Դարձյալ ոչ. սպիտակ արջը 700-800 կիլոգրամ է կշռում, նույնիսկ վագրը, որ 300 կիլոգրամ է, ավելի խոշոր ու ծանր է: Հասուն արու առյուծի առավելագույն քաշը 230 կիլոգրամից ավել չէ: Եվ, համենայն դեպս, առյուծն է գազանների արքան: Եվ նա այդ տիտղոսը կրելու իրավունքն ունի: Ըստ երևույթին, առյուծին գազանների արքա են կոչել ոչ թե ուժի, այլ՝ կեցվածքի համար, վեհ ու հպարտ կեցվածքի և նույնքան վեհ ու հպարտ բնավորության համար: Առյուծը բաց տարածությունների բնակիչ է, չի թաքնվում դարանում ու սպասում որսի: Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել: Եվ ամեն մի կենդանի էակ դողում է այդ «արքայական մռնչոցից»: Բայց առյուծը նաև մեծահոգի է, երբեք չի ոչնչացնում կենդանիներին, եթե կուշտ է:

1․ Ինչո՞ւ է առյուծը համարվում գազանների արքա:

Ըստ երևույթին, առյուծին գազանների արքա են կոչել ոչ թե ուժի, այլ՝ կեցվածքի համար, վեհ ու հպարտ կեցվածքի և նույնքան վեհ ու հպարտ բնավորության համար:

2․ Դո՛ւրս գրիր առյուծին բնութագրող բառեր: ՈՒժեղ, ծանր, մեծ, վեհ, հպառտ։

3․ Գրի՛ր հոմանիշները՝ արքա, խոշոր, վեհ, կասկածել:Արքա-թագավոր, խոշոր-մեթ, վեհ-հպարտ, կասկածել-երկմտել։

4․ Գրի՛ր հականիշները՝ ոչ-այո, ծանր-թեթեվ, խոշոր-փոքրիկ, մեծահոգի-փոքրըհոգի, ոչնչացնել-ստեղթել, կուշտ-սովաթ:

5. Ճարպկությամբ ո՞ւմ է զիջում առյուծը:

Նա զիջում է ընձառյուծին:

6․ Տեքստից դո՛ւրս գրիր 5 բայ /գործողություն ցույց տվող բառ/։

չի կասկածում, զիջում է, դողում է, չի թաքնվում, կոչել։

7․ Տեքստում գրված թվականները գրի՛ր տառերով։

Երկու հարյուր, երեք հարյուր, յոթ հարյուր, ութ հարյուր, երկու հարյուր երեսուն։

8․ Նախադասության ընդգծված բառերին «ինչպիսի՞» հարցին պատասխանող լրացումներ ավելացրո՛ւ։

հաջոխ, քնքուշ, ուջեղ։

Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել:

9․ Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը․

Գախտնիք, վայրէջք, պա-կել, զար-արվել, ար-նանալ

10․ Կազմի՛ր երեքական բառ հետևյալ ածանցներով՝

-վածք-

-ային-

-ական-

-ակ-

-եղեն-

11․ Համացանցից գտի՛ր հետաքրքիր փաստեր առյուծի մասին, 3-4 նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ։

Գնում եմ Մայր սպրոց

  • Իմ Հյուսիսը. Հյուսիսային դպրոցն ու ես
  • Հյուսիսային դպրոցում շատ լավ էր, բայց մենք արդեն գնում ենք Մայր դպրոց։ Այնտեղ ես կունենամ լիքը ընկերներ ու կան լիքը նոր դասեր և ընտրությամբ առարկաներ։
  • Հյուսիսային դպրոցի յոթ հրաշալիքները
  • Առաջին հրաշալիքը դա իմ ընկերներ են, ֆուտբոլը, մարմնամարզությունը, դասերը, հետաքրքիր ստուգատեսները և լողը։
  • Մայր դպրոցն ու ես
  • Մայր դպրոցից ես սպասում եմ շատ լավ ու նոր դասեր մայր դպրոցից, այնտեղ կան նոր դասարաններ, սրահներ ու ամենալավն այնտեղ ֆուտբոլի դաշտն է։
  • Ի՞նչ սպասելիքներ ունեմ Միջին դպրոցից
  • Միջին դպրոցից ես սպասում եմ նոր դասատուներ, ընկերներ և մարզիչներ, մենք այնտեղ կանցնենք փիզիկա, բասկետբոլ և երկրաչափություն։
  • Որքանո՞վ եմ ճանաչում Մայր դպրոցը
  • Մայր դպրոցում կա մեդիաուրբաթների դահլիճ և բասկետբոլի սրահ, ամենալավը այնտեղ ֆուտբոլի դաշտն է։
  • Իմ ամենասիրելի վայրը Մայր դպրոցում
  • Ֆուտբոլի դաշտը

Ինքնաստուգում

1.Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ գոյականները և ածականները՝ խիզախ, բարի, գարուն, արև, երկար, ծաղիկ, վազել, ժամացույց, ջրել, գնալ, հրաշալի, երեխա, լողալ,վազվզել, մաքուր, նավաստի, ծաղիկ, գարուն,

Գոյական-երեխա, ծաղիկ, գարուն, արև, ժամացույց, նավաստի

Ածականներ-հրաշալի, երկար, խիզախ, բարի, մաքուր,

2. Տրված բառերից կազմի՛ր գոյականներ՝ իշխել, ճեղքել, գործել, շքեղ, ուսուցանել, դեղին, բժշկել, հյուսել: 

իշխել-իշխան

ճեղքել-ճեղք

գործել-գործ

շքեղ-շքեղություն

ուսուցանել-ուսուցիչ

դեղին-դեղնություն

բժշկել-բժիշկ

Սևան, գետ, Հարությունյան:

3.Տրված գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ՝ գլուխ — գլուխներ, թվական — թվականներ, երկիր — երկրներ, սենյակ — սենյակներ , հարևան — հարևաններ, ծառ — ծառեր, տեր — տերեր, ժապավեն — ժապավեններ, մարդ — մարդիկ, կին — կանայք ։ 

4. Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ հատուկ և հասարակ գոյականները՝  Հասարակ ուսուցիչ, քաղաքացի, ընկեր, կատու, գետ : Հատուկ — Գևորգ, Երևան, Աննա, Սևան, Հարությունյան

5.Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների. յուրաքանչյուր բառի դիմաց գրիր տեսակը ըստ կազմության՝ բարեկամ — բարի+ե+կամեցող — բարդ բառ, գրավոր — գիրք+ավոր — վեերջածանցավոր բառ, ծով — պարզ, լուսամուտ — լույս+ա+մուտ — բարդ բառ, անպետք — ան + պետք ածանցավոր բառ, հողոտ- հող + ոտ — վեերջածանցավոր բառ, գնորդ — գնում+որդ — ածանցավոր բառ, ամառ — պարզ բառ :  

6. Տրված բառերը դարձրո՛ւ նախածանցավոր կամ վերջածանցավոր ՝ կաթ — կթվոր, կաթնային, խորհուրդ — խորհրդավոր, գետ — անգետ, հեռու — հեռավոր , քար — քարոտ, ամպ — ամպոտ: 

Հայոց լեզու

216.

Քույր-սիրուն, խելացի, հիվանդ, եղբայր-խելոք, բախտավոր, տգեղ, մայր-աշխատասեր, գեղեցիք, հոգատար, հայր-բարջրահասակ, վստահ, ուջեղ, տատիկ-ծեր, հասկացող, զվարթ պապիկ-oգնող, խիզախ, հզոր։

217.

սիրտ-սրտոտ, վախ-վախկոտ, քար-քարքարոտ, մայր-մայրական, երկինքը-երկնային, արև-արևոտ, փայտ-փայտե, լեռն-լեռնային, փողոց-փողոցային, երկաթ-երկաթյա, օդ-օդային, ծաղիկ-ծաղկային,

եղբայր-եղբայրական, ոսկի-ոսկե, արծատ-արծաթե, ծով-ծովային, Ամերիկա-ամերիկյան։

221.

1.լեռնային

2.խոտավետ

3.հավերժական

4.կենդանական

5.մշուշապատ

6.մորուքաոր

7.բարձր

8.անաչելի

Մեզանից միլիոն տարի անց

Ես արթնացա ժամը․․․․ ժամը վեցին․ դեղին կլորը արդեն դուրս էր գալիս ես սկսեցի պատրաստվել որսի։ Ես գնացի կանչելու իմ ընկերին, բայց նա արդեն որսի էր,լավ կգնամ աստված է քարի մոտ և այնտեղ տեսա իմ ընկերոջը։ Նա փորձում էր աստծո մոտից, խնդրում էր լավ որս։ Ես նստեցի նրա մոտ ու սկսեցի ասել նույն բանը․ քարը սպանեց մեղու, դա նշանակում է լավ որս։ Մենք գնացինք մամոնտների մոտ և սկսեցինք որսը։ Մենք բռնեցինք նշանակետը և գցեցինք երկաթե նետը և մամոնտը ընկավ գետնին։ Մենք ուրախացանք, որովհետև սա մեր առաջին որսն էր։

Վաղուց, շատ վաղուց մի մարդ էր ապրում: Նա աշխար հի ամենաբարի մարդն էր: Հենց լույսը բացվում էր, վերցնում էր իր սրինգն ու շրջում գյուղից գյուղ, քաղաքից քաղաք: Նա իր սրինգի քաղցր մեղեդիներով մխիթարում էր  վշտացածներին, բժշկում հիվանդներին: Երբ լսում էին նրա նվագը, թշնամիները հաշտվում էին, խոսում սիրո և եղբայրության մասին:
Մի անգամ ուշ գիշերով մարդը տուն էր վերադառնում անտառի միջով: Հանկարծ շատ մոտիկից լսվեց գայլերի ոռնոցը, մի քիչ հետո խավարի մեջ պսպղացին նրանց աչքերը: Մարդը մի պահ քարացավ, բայց իսկույն սթափվեց, ձեռքն առավ սրինգն ու սկսեց նվագել: Հնչեց կախարդական մեղեդին, և գայլերը նստեցին գետնին, գլուխները դրեցին առջևի թաթերի վրա ու կարծես քարացան:

2. Բնութագրի՛ր այս պատմության մարդուն՝ պատմելով նրա կատարած գործերի մասին:

Աշխարհի ամենաբարի մարդն էր, ով իր սրինգով մեղմացնում էր մարդկանց քարացած սրտերը

3. Մարդն ինչպե՞ս փրկվեց գայլերից: Նա երգեց կախարդական երգ և գայլերը էլ չ էին հարձակվում։

4. Վերնագրի՛ր տեքստը:

Սրինգ նվագող տղան

5. Կազմի՛ր նոր բառեր  աշխարհ, ճանապարհ բառերով:աշխարամաս,մասաշխար։

6. Դո՛ւրս գրիր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով, թե յուրաքանչյուրն ինչ խոսքի մաս է:

ամենաբարի-ածական, սրինգն-գոյական, Նա-դերանուն, մխիթարում էր-բայ, անտառի-գոյական, սթափվեց-բայ, կախարդական-ածական։

7. Համառոտի՛ր նախադասությունը՝
Նա իր սրինգի
 քաղցր մեղեդիներով մխիթարում էր վշտացածներին:

Նա մխիթարում էր։

8. Գտիր տրված նախադասության ենթական և ստորոգյալը՝

Մի անգամ ուշ գիշերով մարդը տուն էր վերադառնում անտառի միջով:

Մարդը վերադառնում էր

9. Հետևյալ բառերի հոմանիշները գրի՛ր՝ մխիթարել, պսպղալ, թշնամի:

մխիթարել-սփոփել

պսպղալ-փայլել

թշնամի-ոսոխ

10. Տրված թվերը գրի՛ր բառերով՝ 2099, 37, 45, 766, 84:

երկու հազար իննսունիննը, երեսունյոթ, քառասունհինգ, յոթ հարյուր վաթսունվեց, ութսունչորս

Խիղճ

Մի օր ես և փոքր քուրս անցնում էինք մի լքված գործարանի կողքով։ Հեռվից գալիս էին հազիվ լսվող ինչոր կենդանիների ձայներ։ Մենք քրոջս հետ արագ սկսեցինք փնտրել այդ տարօրինակ վնգստոցների աղբյուրը։ Ես վազեցի շրջաններով և գտա մի տուփ, որի մեջ մի քանի իրար փաթաթված շան ձագ կար։ Այնքա՝ն գեղեցիկ, փափուկ էին և ամեն մեկը մի գույնի՝ սև, սպիտակ, շականակագույն։ Շատ սոված, հիվանդ, խղճուկ տեսք ունեին։Առանց մի րոպե մտածելու այդ տուփը իր փոքրիկ բնակիչների հետ մենք բերեցինք տուն, լողացրեցինք նրանց, կերակրեցինք։ Իսկ հիմա Ռումբան, Դեկուլը և Ծիան մեր ընտանիքի ամենա փոքր և սիրված անդամներն են։

Մի ի առավոտ ես գնացի դպրոց իմ դինոզավրի հետ։ Դասատու կուալան ուշանում էր երեսուն տարով, իսկ տնօրենը ինը հազար տարով։ Մենք սկսեցինք սովորել, թե ոնց սպանել դինոզավր։

Ես զարթնեցի, շատ երկար ու բարձր խնդալով վեր կացա անկողնուց և գնացի լվացվելու։ Դրանից հետո նախաճաշեցի և և հավաքեցի տունը, բայց երբ նայեցի ժամին, ես վախից սկսեցի դողալ, որովհետև ժամը ինն էր։ Ես թափեցի աղբը, և նկատեցի, որ ես ուշացել եմ երկու վայրկյանով։ Ես վազեցի դեպի դպրոց և հենց զանգը տվեց, մտա դպրոց ու գնացի իմ ընկերների մոտ։

Ուսումնական գարուն (Գեղեցիկ սպիտակ ձիու ամառը)

Ես գարնանային արձակուրդներին կարթացել եմ Վիլյամ Սարոյանի Գեղեցի սպիտակ ձիու ամառը։ Մի տղա զարտնում է արև մուտքի ժամանակ ձիյու գոռոցների տակ․․․

  1. ամենա շատը ինձ դուր յեկավ այն մասը վոր մուրադը ասաց վոր այն ընտանիքը չի խափում։
  2. ամենա վատ մասը վոր մուրադը չեր թողնում քշել ձի։
  3. սաղ հեքիյաթը տանում էր այն դրան վո չի կարելի խափել։